Werkateliers Informatie delen bij mogelijke radicalisering: ‘In vredestijd samen oefenen met moeilijke vragen’

Wanneer deel je als professional je vermoeden dat een jongere radicaliseert? En met wie? Voor veel professionals zijn dat lastige vragen. Platform JEP ontwikkelde daarom de Werkwijze ‘Informatie delen bij mogelijke radicalisering’. Hoe je hiermee in de praktijk werkt, liet Platform JEP in vijf gemeenten zien tijdens zogenoemde werkateliers. Adviseur radicalisering Annebregt Dijkman en jurist Marike Lenglet begeleidden de pilot en vertellen erover.

Interesse in een werkatelier voor jouw gemeente? Neem contact op met Platform JEP of (070) 333 4558

Tijdens een werkatelier komen professionals uit verschillende organisaties en beroepsgroepen in een cross-sectorale setting bij elkaar om van en met elkaar te leren. Eén onderwerp staat centraal, informatie delen bij vermoedens van radicalisering. Annebregt: ‘Er wordt vanuit de praktijk naar de theorie gewerkt. Deelnemers oefenen aan de hand van casuïstiek. Daarna volgt een theoretisch gedeelte over de wettelijke kaders van informatie delen en belangrijke aandachtspunten voor (het signaleren van) radicalisering.’

Radicalisering en informatie delen, een lastige afweging

Net als bijvoorbeeld de Meldcode kindermishandeling helpt de Werkwijze professionals om op een zorgvuldige wijze de afweging te maken om al dan niet het beroepsgeheim te doorbreken. Marike: ‘Het verschil is, dat de Meldcode wettelijk is vastgelegd en de Werkwijze niet. Dat maakt het lastig. Bovendien hebben professionals door de privacywetgeving soms moeite om te bepalen of en welke informatie ze mogen delen en met wie. Dat maakt dat er soms informatie gedeeld wordt waar dat eigenlijk niet is toegestaan. Of andersom, dat er geen informatie gedeeld wordt terwijl dat juist wel van belang is. Daarbij komt ook dat niet alle professionals weten dat er verschillende juridische kaders zijn.  

Een deelnemer zegt bijvoorbeeld: “Als ik denk dat het nodig is, deel ik toch gewoon informatie.” We geven dan inzicht in wat de gevolgen zijn als je geen zorgvuldige afwegingen maakt. Informatie delen zonder afweging kan er op termijn voor zorgen dat mensen geen hulp meer durven vragen of hun dilemma’s niet meer bespreekbaar maken. Daarom is het zo interessant om in een werkatelier met een groep professionals te werken. Er is veel mogelijk, als je maar goed afweegt. Dat helpt bij het wegnemen van onzekerheid.’

Annebregt vult aan dat onzekerheid bij het thema radicalisering vaak voorkomt. ‘Veel professionals zijn binnen hun organisatie het enige aanspreekpunt op dit thema en dat zorgt voor druk. Het wordt gevoeld als een spannend thema, waar veel politieke en media-aandacht voor is. Radicalisering en extremisme zijn relatief kleine fenomenen maar de eventuele consequenties van geweld zijn groot. Professionals voelen zich daar verantwoordelijk voor. Een werkatelier laat aan de deelnemers zien dat dit een maatschappelijke opgave is waar je niet in je eentje verantwoordelijk voor bent.’

De opgave: kennis up-to-date houden

Een werkatelier, en dan? Annebregt vertelt over het nazorgtraject van Platform JEP: ‘Van ieder werkatelier wordt een verslag gemaakt met aanbevelingen voor de gemeente op het thema. Die aanbevelingen komen vaak van de deelnemers zelf.  Zo vinden veel professionals het lastig om hun kennis over dit onderwerp up to date te houden, ook omdat radicalisering is iets waar ze niet dagelijks mee te maken krijgen. Een van de aanbevelingen die wij vaak meegeven aan de gemeenten is om op regelmatige basis kennissessies te organiseren. Vredestijd is een mooie periode om met elkaar te oefenen en de moeilijke vragen te stellen.’

Zie ook Werkatelier informatie delen bij mogelijke radicalisering

Biografie

Marike Lenglet - studeerde Nederlands Recht en was jarenlang werkzaam als jeugdrechtadvocaat. Momenteel is ze juridisch adviseur en trainer bij van VanMontfoort.

Annebregt Dijkman - is opgeleid als docent islam en organisatieantropoloog. Ze werkt als zelfstandig adviseur en onderzoeker op het thema radicalisering en de professionele praktijk daarvan.