Jilali Saber: 'Ik probeer jongeren een positieve kijk mee te geven'

Jongeren die discriminatie ervaren of zich achtergesteld voelen, kunnen de neiging krijgen zich af te keren van de samenleving. Hoe ondersteun je deze jongeren, en maak je hen weerbaar? Jongerenwerker Jilali Saber deelt zijn ervaringen.

Zeventien jaar geleden begon Jilali Saber als jongerenwerker, en in die tijd heeft hij met veel verschillende groepen jongeren gewerkt. In zijn huidige werk als jongerenopbouwwerker in Maarssen werkt hij vooral met jongeren met een Marokkaanse en Turkse afkomst. Zij vertellen hem vaak dat er met hen anders wordt omgegaan dan met autochtone jongeren. Bijvoorbeeld in het zwembad. 'De Marokkaanse jongens merken dat zij maar iets hoeven te doen, of ze worden er met de hele groep uitgezet. Terwijl veel jongeren er niets mee te maken hebben.'

Jilali ziet dat jongeren zich hierdoor anders gaan gedragen. 'Ze verliezen het respect in bijvoorbeeld gezagsdragers. Ze voelen zich niet serieus genomen en daardoor reageren ze soms vervelend: jij bent er zo eentje, jij hebt mij niets te vertellen. Dan vertelt een wijkagent of een buurtbewoner aan ons dat deze jongeren moeilijk aanspreekbaar zijn op straat. Door hun ervaringen gaan jongeren zich soms afzetten. Dat merk je op straat, in het zwembad, of in het winkelcentrum.'

Op verschillende manieren werkt Jilali met deze jongeren aan hun weerbaarheid, zelfvertrouwen en hun toekomst in de samenleving. Een inkijkje in zijn manier van werken.

Niet alles is discriminatie

'Ik vertel jongeren dat ze niet altijd de focus moeten leggen op hun afkomst als reden voor een andere behandeling. Jongeren zoeken vaak de link met discriminatie, en dan vinden ze altijd wel iets. Natuurlijk, discriminatie en racisme zijn onderdeel van de maatschappij. Daar zijn talloze voorbeelden van, die ook zij op Facebook zien. Zoals de uitzendbureaus die bepaalde werknemers zoeken. Dat gebeurt, ook bij stageplekken. Maar ik ben ervan overtuigd dat in de dagelijkse omgang mensen toch eerst kijken wat voor persoon de ander is. Ik probeer jongeren breder te laten kijken, en zo een positiever beeld mee te geven dan ze via media krijgen.'

Laat zien wat je kunt

'Doe gewoon je ding, en probeer daar zo goed mogelijk in te zijn. Het klinkt als een cliché, maar dat probeer ik jongeren mee te geven. Ik hoor soms van jongens dat ze bij hun voetbalclub op de bank worden gezet omdat de club de voorkeur zou geven aan andere jongeren. Maar als je je best doet en laat zien wat je kunt, kunnen ze niet om je heen. Laat zien wat je in je mars hebt. Dan nog kun je een werkgever tegenkomen die het niet ziet zitten met jou. Vanwege je afkomst, of vanwege slechte ervaringen met een persoon vóór jou. Dat speelt allemaal een rol, want we zijn allemaal mensen. We proberen een jongere dan verder te helpen, door hem te begeleiden of voor te bereiden op een gesprek. Maar uiteindelijk moet hij zelf leren om hiermee om te gaan.'

Vertrouwen

'Jongeren moeten erop kunnen vertrouwen dat ik het beste met hen voor heb. Bij een overlastmelding van jongeren op straat moet ik hen niet naar een jongerencentrum brengen alleen maar om dat probleem op te lossen. Het gaat erom dat die jongeren beseffen waar ze mee bezig zijn. Als mijn intentie is om een probleem van een ander op te lossen en niets te doen voor de jongeren zelf, dan vertrouwen ze mij niet. Ik moet dus eerlijk zijn. En vertrouwen krijg ik door duidelijk te zijn in de manier waarop ik met deze jongeren omga. Ik praat niet altijd met ze mee, maar probeer ze een andere kijk mee te geven.'

Zelf organiseren

'Voor de jongeren met wie wij werken, is sport een goed middel om aan hun zelfvertrouwen te werken. En een laagdrempelige manier om zelf dingen te organiseren, zoals een sporttoernooi. Veel jongeren hebben het beeld dat de gemeente alles betaalt. Nu hebben ze een budget en moeten ze nadenken hoe ze van dat geld een toernooi organiseren. Dat is een leerproces, waarbij ze zich ook richten op andere mensen dan alleen hun eigen groep. Zo leren ze ook openstaan voor vrijwilligerswerk en om iets voor een ander te doen.'

Tips aan anderen

'Als wij signalen krijgen van jongeren over een incident, bespreek ik die vaak met bijvoorbeeld de wijkagent. Of soms met een buurtbewoner, een beveiliger of een leerkracht. Ik geef dan vaak als advies mee dat zij het respect bij deze jongeren kunnen winnen door de juiste persoon uit de groep te halen en aan te spreken. En niet de hele groep. We proberen dit soort tips te geven, zodat ook zij op een positieve manier verder kunnen werken met deze jongeren.'

Jilali Saber is jongerenopbouwwerker bij Jeugd-Punt.