Vroegsignalering van extremisme? De lokale veiligheidsprofessional over risico's en duiding bij jongeren (2018)
In dit onderzoek van het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Hogeschool Utrecht geven onderzoekers Annemarie van de Weert en Quirine Eijkman inzicht in hoe lokale (eerstelijns)professionals de preventie van radicalisering en extremisme vormgeven. Aan dit kwalitatieve (exploratieve) onderzoek hebben vijftien gemeenten deelgenomen, geselecteerd uit een lijst van gemeenten die vanuit de rijksoverheid 'versterkingsgelden' hebben ontvangen. De respondenten in het onderzoek waren meestal medewerkers openbare orde en veiligheid (OOV).
In die preventieve aanpak op lokaal niveau wordt van professionals verwacht dat ze alert zijn op signalen van mogelijke radicalisering. En dat ze kunnen beoordelen of iemands gedachtegoed een potentieel risico vormt voor de samenleving. Maar, zeggen de onderzoekers, het is de vraag welk risico of welk soort bedreiging er wordt geadresseerd. En beschikken professionals wel over de nodige kennis en begrip om te beoordelen in hoeverre iemand bereid is geweld te gebruiken? Ook wijzen de onderzoekers erop dat er in de lokale praktijk vaak geen duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen radicalisering, extremisme en gewelddadig extremisme.
De onderzoekers concluderen dat er bij het vroegtijdig herkennen van radicalisering veel ruimte is voor eigen interpretatie. Hierdoor worden begrippen als radicalisering, extremisme en 'bedreiging voor de democratie' ingevuld naar eigen betekenis, vaak op basis van een onderbuikgevoel. De onderzoekers pleiten daarom voor duurzame investering in kennisopbouw over het vroegsignaleren en duiden van extremisme.
Ook is het volgens de onderzoekers nodig om meer bewustzijn en reflectie bij professionals te creëren over wat we willen voorkomen en waarop de aandacht moet liggen. Zo schrijven de onderzoekers dat een radicaliseringsproces bij jongeren eerder een zoektocht naar identiteit is dan een voorbode van terrorisme. De aanbeveling is daarom om te denken vanuit het perspectief van ontspoorde jongeren die anders zijn dan de status quo, in plaats van vooral te duiden in termen van risicojongeren.
Klik hier om de publicatie te lezen.
